تابلو برق صنعتی به عنوان یکی از تابلوهای منحصربه‌فرد کاربردی در صنایع است. این تابلوها معمولاً از جنس های فلزی و پلاستیکی به تولید می‌رسند. تابلو برق را میتوان به عنوان تجهیزات کاربردی برق صنعتی برشمرد که با کیفیت مطلوبی روانه بازار می‌شود. معمولاً یک تابلو برق صنعتی به منظور محافظت از تمامی تجهیزات برقی و سیم کشی های صورت گرفته به کار میرود. در واقع این تابلوها وظیفه دارند تا از تمامی اجزای تابلو برق صنعتی که در داخل آنها قرار میگیرد محافظت کنند.
امروزه در تمامی صنایع تولیدی و کارخانجات این تابلو برق‌ها نقش مهمی را به عهده دارند. در واقع نظم و ارتباط بسیار خاصی در بین اجزای یک سیستم الکتریکی با به کارگیری تابلو برق به وجود می‌آید. تابلو برق ایمنی در محل کار را افزایش خواهد داد و قطعا برای تمامی شما عزیزان نیز ایمنی بسیار اهمیت دارد.
معمولا این تابلوها را در ایستگاه توزیع برق، دستگاه مبدل، تمامی کارخانجات و صنایع، پالایشگاهها و ساختمان های تجاری و … استفاده می‌کنند. به طور کلی کاربرد تابلو برق در صنایع چیزی فراتر از آن است که ما بخواهیم در یک مقاله چند سطری در رابطه با آن مطالبی را ارائه دهیم.
اما باید بدانید که این تابلوهای برق صنعتی نیز خود در انواع مختلفی هستند که تجهیزاتی نیز در داخل آنها قرار میگیرد. به طور کلی کاربر تابلو برق برای محافظت از تمامی اجزای تابلو برق صنعتی و همچنین برق گرفتگی افراد است. این تجهیزات داخلی نیز شامل انواع محصولات بسیار مختلف می شوند که بر اساس نوع تابلو برق و محل استفاده از این تجهیزات نیز متفاوت هستند. در واقع تعداد و انواع تجهیزات اجزای تابلو برق بر اساس نوع محل مورد استفاده متفاوت خواهد بود.
معرفی اجزای تابلو برق صنعتی
همانگونه اشاره شد، تابلو برق صنعتی را میتوان به عنوان یکی از کاربردی ترین تجهیزات سیستم برق را نام برد. این تابلو برق ها نیز نقش مهمی از نظر محافظت از اجزای تابلو برق صنعتی به عهده دارند. اما آیا شما کاربران عزیز با قطعات مورد استفاده در تابلو برق آشنایی دارید؟ آیا می دانید بر حسب نوع محل کاربرد این تجهیزات نیز می توانند انواع مختلفی داشته باشند؟ برخی از این تجهیزات شامل:
کلید اتوماتیک
نمونه خاص و به عنوان پرکاربردترین کلید اتوماتیک در صنعت برق است. این دسته از تجهیزات برای محافظت از دستگاه های برقی نظیر سیم و کابل مدار و دستگاه های صنعتی نقش مهمی ایفا می کنند. در واقع در برابر اضافه بار و اتصال کوتاه استحکام بالایی از خود نشان می دهند. کلیدهای اتوماتیک تفاوت های بسیار زیادی با مدل های غیر اتوماتیک دارند. این کلیدها مجهز به رله های مخصوصی هستند که هر یک نیز وظیفه‌ای خواهند داشت. به عنوان مثال، در کلیدهای اتوماتیک نوعی رله هوشمند الکترونیکی وجود دارد که در مدل های اتوماتیک هوایی از آنها استفاده نخواهند کرد.
اما از کلیدهای غیر اتوماتیک تنها برای قطع و وصل کردن سیستم جریان برق می توان استفاده نمود که هیچگونه ریلی نیز در آنها به کار نمی رود. کلیدهای اتوماتیک به گونه ای طراحی شده اند که بعد از قطع شدن مدار چنانچه خطایی به وجود آید بلافاصله شروع به کار می کند.
از طرفی این کلیدها دارای کنتاک های فرعی هستند که با کمک آنها وضعیت کلید توسط چراغ سیگنال در اتاق فرمان به راحتی قابل مشاهده خواهد بود. چنانچه این کلیدها روی یک مدار اتصال کوتاه قرار بگیرند رله اضافه جریان سریعاً باعث قطع شدن مدار خواهد شد. البته این کلیدها نیز خود دارای انواع مختلفی هستند و مانند کلیدهای اتوماتیک تنوع بسیار زیادی نیز از نظر ابعاد دارند. جنس بدنه آنها نیز از پلاستیک تزریق شده با مقاومت بالا در برابر حرارت می‌باشد.
بیمتال
یکی دیگر از مهمترین اجزای تابلو برق صنعتی شامل بیمتال است. این قطعه برای محافظت موتور الکتریکی در برابر جریان اضافه بار طراحی شده است. در واقع این قطعات بر پپایه اختلاف ضریب انبساط طولی که میان دو فلز صورت میگیرد عملکرد خواهند داشت. با عبور جریان از این قطعه این دو فلز گرم و در نتیجه طول آنها نیز بیشتر می‌شود. اگر ضریب انبساط طولی در یکی از این قطعات فلزی بیشتر باشد هر دو فلز با یکدیگر به طرف فلز با انبساط طولی کمتر خم خواهند شد. در این هنگام مسیر عبور جریان کنتاکت باز خواهد شد و همین عمل باعث قطع شدن مدار می‌گردد. البته که این رله‌ها تنظیم پذیر بوده و می‌توانید حتی آنها را به راحتی تنظیم دهید تا جریان بین ۱ تا ۱۰ برابر جریان نامی را بتواند به راحتی قطع کند.
یک رله حرارتی خود از قطعات مختلفی نظیر پیچ تنظیم جریان، پیچ تغییر وضعیت، ترمینال مشترک، ترمینال اتصال به کابل، ترمینال باز و بسته کردن مدار، دکمه برگشت وضعیت و غیره تشکیل می‌شود.
اینورتر
از دیگر اجزای تابلو برق صنعتی اینورتر‌ها هستند. اینورتر را با نام درایور و همچنین کنترل دور موتور نیز شهرت داده‌اند. این وسیله به عنوان مبدل شناخته می شود که در واقع نقش آن نیز تبدیل جریان دی سی به جریان آ سی خواهد بود. در واقع یک اینورتر برای کنترل و راه اندازی الکتروموتور مورد استفاده قرار می گیرد. معمولاً اینورتر ها در بسیاری از وسایل الکتریکی خانگی به کار می روند و یک اینورتر چنین قابلیتی دارد تا فرکانس و سطح ولتاژ به وجود آمده را با کمک تقویت کننده به سطح ولتاژ و فرکانس مورد نیاز مبدل کند.
پی ال سی و نقش آن در تابلو برق
پی ال سی عنوان نوعی کنترل گر و قطعه برنامه پذیر در صنایع محسوب می‌شود. در واقع پی ال سی ها به عنوان رایانه دیجیتالی هستند که برای کاربردهای صنعتی ایفای نقش می‌کنند. این قطعه منطقی برنامه پذیر با تکنولوژی روز در هم آمیخته و دارای قابلیت های بسیار زیادی می‌باشد. این کامپیوتر پیشرفته امروزه برای اتوماسیون صنعتی نقش مهمی برعهده دارد: در واقع این قطعات می توانند بر اساس یک پروسه نوع عملیات دستگاه ها یا تمام خط تولید را به صورت خودکار تحت کنترل قرار دهند. با توجه به عملکرد plc ها، می توان گفت امروزه تقاضای آن نیز در بازار بسیار زیاد می باشد.
با ظهور plc تغییرات بسیار زیادی در خط کنترل به وجود آمد. حال اینکه این قطعات به صورت ماژولار و قابل توسعه می باشند. یک plc خروجی های بسیار زیادی داشته و قابلیت برنامه ریزی از دیگر مزایای مهم آن به شمار میرود.
درواقع چنان قدرتی دارند که پس از قطع جریان برق برنامه های ذخیره شده در آنها حذف نمی شود. این قطعه با یک کیلو بایت حافظه عملکرد خاص و حساسی دارد. امروزه با کمک این قطعه، تمامی پروسه صنایع با دقت و سرعت هرچه بهتر پیش می رود. از طرفی تمامی پروتکل ها را از نظر ایمنی بهتر کرده است.
پی ال سی ها می توانند تمامی ورودی های دیجیتال و همچنین آنالوگ را در فرکانس های با سرعت بالا به راحتی بخوانند. قطعاً که مزیت خارق العاده این قطعات مهمترین دلیل به کارگیری این قطعه در صنایع می باشد. همچنین دستور مورد نظر را به تمامی واحدها یا سیستم ها یا قطعات خروجی نظیر موتور شیر برقی انتقال می دهد. با توجه به اینکه plc ابعاد کوچکی دارد فضای کمتری را نیز اشغال میکند.
فیوز
فیوز برق از پرکاربرد ترین و شناخته شده ترین اجزای تابلو برق صنعتی است. در واقع فیوز یک نوع قطعه حفاظتی است که در مدارهای الکتریکی به کار می رود. فیروز در مقابل افزایش شدید و غیر مجاز جریان الکتریکی مقاومت بسیار بالایی خواهد داشت. اگر زمانی جریان عبوری بالاتر از جریان نامی باشد که از فیوز عبور کند در این صورت فیوز واکنش نشان داده و باعث قطع جریان الکتریکی می شود. قطعاً که با قطع جریان الکتریکی نیز سایر قسمت ها در برابر این اضافه جریان آسیب نمی بیند.
از نظر سرعت عملکرد در مدلهای کند کار و تند کار روانه بازار شده‌اند. مدلهای کند کار در مقابل جریان اتصال کوتاه به صورت لحظه‌ای و مدل های تند کار زمان قطع کمتری خواهند داشت. البته از نظر ساختار نیز در مدلهای میناتوری، حلقوی و ذوب شونده هستند. هر یک از انواع این فیوزها با مشخصات و مزایای منحصر به فردی خواهند بود.
کلید محافظ جان
کلید محافظ جان به عنوان مهم ترین و خاص ترین کلید مورد استفاده در تابلو برق می باشد. در واقع از اجزای تابلو برق صنعتی می توان به این کلیدهای کاربردی اشاره نمود. برای حفاظت از انسان و البته تجهیزات در سیستم های برقی این کلیدها نقش مهمی به عهده دارند. البته که تیپ های مختلف از کلید محافظ جان در بازار وجود است.
اما اساسی ترین طبقه بندی کلید محافظ جان برحسب نوع برق مصرفی می باشد. این کلیدها در مدلهای سه فاز و تک فاز و برای مصارف مختلف طراحی شده‌اند. این کلیدهای جریان تفاضلی از نظر حفاظت از جان افراد و تجهیزات نقش مهمی داشته و برای حفظ جان و مال و افزایش ایمنی به کار میرود. به طور کلی این کلیدها در تابلو برق مانع از آتش سوزی و جریان اتصال کوتاه و اضافه بار خواهند شد.
